Ankara’nın Ulus semtinde Ulucanlar Caddesi üzerinde yer alan
Yeni Camii, Mimar Sinan’ın Ankara’daki tek eseri olması sebebiyle oldukça büyük
önem arz ediyor. Osmanlı mimarisinin özelliklerini belirgin bir şekilde taşımaktadır.
Giriş kapısının üzerindeki yapıtta Kanuni Sultan Süleyman döneminde 1566
tarihinde Cenabi Ahmet Paşa tarafından Mimar Sinan’a yaptırıldığı
yazılmaktadır. Camiye gittiğinizde bu yazı zaten gözünüze çarpacaktır. Cami bu
sebepten ötürü Cenabi Ahmet Paşa Camisi olarak da bilinmektedir. Caminin
pencereleri üzerindeki yazıtlarda 1883 ve 1887 tarihinde iki kez onarımının
yapıldığı yazılmaktadır. 1887’deki onarımı dönemin Ankara Valisi Ağabettin Paşa
tarafından gerçekleştirilmiştir.

Cenabi Ahmet Paşa Kimdir?

Cenabi Ahmet Paşa, Kanuni Sultan Süleyman döneminde yaşamış
Osmanlı devlet adamlarından bir tanesidir. Aslen Gürcistanlıdır. Osmanlı
sarayında kilerbaşı, çaşnigirbaşı olarak görevler almıştır. Şehzade Bayezid ve
Şehzade Selim’in Kütahya’daki valilikleri nedeni ile Ankara’da oturmak zorunda
kalmıştı. Burada Anadolu Eyaleti Valisi olmuştur. 1560’lı yılların sonuna dek
burada kalan Cenabi Ahmet Paşa, Ankara’da vefat etmiştir.

Caminin Mimari Özellikleri

Ankara’nın en eski camilerinden biri olan Yeni Camii (Cenabi
Ahmet Paşa Camii) Osmanlı mimarisinin Ankara’daki nadir örneklerinden bir
tanesidir. Caminin mimari özelliklerinden biraz bahsetmek gerekirse;

  • Cami 13,9 x 13,9 ebadına sahip kare planlıdır.
  • İbadet mekânı merkezi bir kubbe ile örtülmüştür.
  • Ankara’nın meşhur kesme taşlarından inşa
    edilmiştir.
  • Son cemaat bölümü üç mermer sütunun taşımakta
    olduğu üç kubbe tarafından örtülmüştür. Bu kubbelerden orta kısımda yer alan
    kubbe Osmanlı mimarisinde sık rastlanıldığı gibi daha yüksek ve geniştir.
    Ayrıca son cemaat bölümü zeminden 2 basamak kadar daha yüksektir.
  • Caminin giriş kapısı beyaz mermerden
    yapılmıştır.
  • Caminin içi üç sıra halinde bulunan 32 pencere
    tarafından aydınlatılmıştır.
  • Minber ve mihrap kısmı son derece sadedir.
  • Kubbenin etekleri ve iç kısımları kalem işleri
    ile süslenmiştir.
  • Klasik Osmanlı mimarisinde görüldüğü gibi cami
    sadece tek bir kubbeden oluşmaktadır.
  • Mihrabın sağ tarafındaki minber yine beyaz
    mermerden yapılmıştır. Burada da Mimar Sinan’ın birçok eserlerinde görüldüğü
    sadelik belirgindir.
  • Hutbe yerinin altında iki bölüm açık
    bırakılmıştır.
  • Cami eğimli bir arazi üzerine inşa edildiğinden
    kuzey cephesi güney cephesine oranla daha alçakta kalmaktadır.
  • Kemer kısımlarında 2 renkli taş işçiliği
    hakimdir.
  • Mihrap kısmının orta kısmında yuvarlak şekilli
    bir pencere mevcuttur.

Türbesi

Cenabi Ahmet Paşa tarafından yaptırıldığı düşünülen “Azimi
Türbesi” cami sınırları içerisinde yer almaktadır. Caminin kuzeybatısında
konumlanmıştır. Türbenin içerisinde sadece Cenabi Ahmet Paşa’nın sandukası yer
almaktadır. Bu türbenin yine Mimar Sinan tarafından ya da onun tarzını sürdüren
bir mimar tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Türbe de tıpkı cami gibi
Ankara kesme taşından inşa edilmiştir. Kubbesi sekizgen yapıya sahiptir. Türbe,
caminin avlu zemininden birkaç basamak yükseklikte yer alır. Bu da yine Osmanlı
mimarisinin bir klasiğidir.

Minaresi

Caminin 16 köşeli bir minaresi mevcuttur. Son cemaat
bölümünün sağ tarafında kesme taşlar ile inşa edilmiştir. Üst üste iki kademeli
bir kaidesi yer almaktadır. Kaideleri takiben de üçgen satıhlara ayrılmış halde
bulunan minarenin gövdesi yer almaktadır. Bu gövde 16 kenardan meydana
gelmiştir.

Çevredeki Diğer Gezilecek Yerler

Ulucanlar Cezaevi Müzesi

Ulucanlar Cezaevi Müzesi, Cumhuriyet döneminden 2006 yılına kadar olan dönemde kader mahkumlarına ev sahipliği yapmıştır. Ulucanlar Koğuşu’nda dönemin birçok tanınmış ismi kalmıştır. Onlarca yıl boyunca düşünceleri, fikirleri, ideolojileri yüzünden hapse girmiş şairler, sanatçılar, siyaset adamları yer almıştır. Cenabi Ahmet Paşa Camisi ile neredeyse yan yanadır.

Mehmet Akif Ersoy Evi Müzesi

Milli şairimiz Mehmet Akif Ersoy’un İstiklal Marşı’nı yazdığı evdir. İçerisinde M. Akif’in şahsi eşyaları da sergilenmektedir. Hamamönü içerisinde yer alır. Cenabi Ahmet Paşa Camisi ile arası 5 dakikalık yürüme mesafesidir.

Arslanhane Camii ve Ahi Şerafeddin Türbesi

Ahiler döneminde 13. yüzyılda yapılmış olan bir camiidir. 700’ü aşkın senedir Ankara’da tüm ihtişamıyla, tüm tarihi izleriyle yer almaktadır. Ankara’nın tarihi dokusunu barındıran kalelerinde ve camilerinde pek çok izler görülmektedir. Bu yapılar açısında hem çok eski dönemlere dayanmasıyla hem de mimari yapısıyla en çok dikkat çekeni Ahi Şerafeddin Camii’dir. Anadolu Selçuklu beyliklerinin tarzı ile oluşturulmuş bir camiidir. Cenabi Ahmet Paşa Camisi ile arası 5 dakikalık yürüme mesafesidir.

Ulaşım

Toplu Taşıma;

  • Kızılay
    Meydanı’ndan 321 ve 392 numaralı belediye otobüslerine binip Ankara Hastanesi
    durağında inmelisiniz. 5 dakika kadar yürüdüğünüzde camiye varmış olacaksınız.
  • 336, 343, 398-3 ve 375 numaralı EGO otobüsleri Cenabi
    Ahmet Paşa Camisi’ne çok yakın bir konumdan geçmektedir.
  • Kurtuluş Metro istasyonundan sonra 10 dakikalık
    yürüme mesafesi uzaklığındadır.

Özel Araç;

  • Özel araçla ulaşım için İstanbul Yolu – Hipodrom
    Caddesini kullanabilirsiniz. Ayrıca Eskişehir – Konya yolunu kullanarak da
    buraya ulaşmanız mümkündür.

Harita ve Konum Bilgisi



Yeni Cenab-ı Ahmet Paşa Camii | Cenabi Ahmet Paşa Kimdir? Mimari Özellikleri, Çevresinde Gezilebilecek Yerler ve Ulaşım