Ankara’nın Altındağ ilçesinin Ulus semtinde yer alan Suluhan
Çarşısı’nın tarihi geçmişi oldukça köklüdür. II. Bayezid Devri emirlerinden
Hasan Paşa tarafından 1508 ile 1511 yılları arasında yapıldığı düşünülmektedir.
Bu sebeple Suluhan Çarşısı aynı zamanda Hasan Paşa Hanı olarak da
adlandırılıyor. Bir diğer bilinen adı ise Ankaravî Hanı’dır. İki kattan ve ikim avludan oluşmaktadır. İş
hanı olarak inşa edilmiş ve günümüzde hala bu amaçla kullanılmaktadır.
Suluhan Çarşısı, Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün denetimi
altında olan vakıf eserlerinden bir tanesidir ve döneminin en popüler hanıdır.
Her odasında bir ocak sistemi kuruludur. Bu durumun varlığı, Ankara gibi soğuk
yerler için ısıtma anlamında oldukça önem arz etmektedir. Ayrıca hanın her
avlusunda Köşk Mescidi yer almaktadır. Bu özelliği ile dönemindeki diğer
hanlardan keskin bir çizgiyle ayrılmıştır. O dönemin tüm tüccarları, tüm
kervanların en çok tercih ettiği hanların başında gelmekteydi. Zaten Suluhan da
en ihtişamlı zamanlarını o dönemde yaşadı.
Suluhan Çarşısı’nın Tarihi
Suluhan, 16. yüzyılda Ankara’nın Kaledibi – Aşağı Yüz olarak
adlandırılan yerinde inşa edilmiştir. Yapının inşa belgesi bulunmamaktadır bu
sebeple inşa tarihi net olarak bilinmemektedir. Ancak çeşitli kaynaklarda bu
tarihin 1508 – 1511 yılları arasında olduğu görülmektedir. O dönemin
kaynaklarında söz konusu çarşı “Hasan Paşa Hanı” olarak geçmektedir. 1600’lü
yılların sonlarına doğru bulunan kaynaklarda ise çarşının adı “Suluhan” olarak
adlandırılmaktadır. Bu yapıya; suyun, avlusundaki şadırvanın bu tarihlerde
getirtilmiş olduğu düşünülmektedir. Yapının ikinci avlusunda bir hamam da
mevcuttur. Yine bu hamamın da bu tarihte inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Osmanlı Dönemi’nde Suluhan’da iplik ve kahve ticareti
yapılıyordu. 1929 senesindeki balık pazarı yangını nedeniyle yapının bir bölümü
tahrip oldu. 1940 yılında artık hanın sadece dış duvarları yerli yerindeydi.
1950’li yıllara kadar han bu şekilde kaldı. Sadece bu yıllar arasında sebze,
meyve satılan küçük bir hal amacıyla kullanılıyordu. 1969 senesinde hanın
yıkılıp tekrardan başka bir han yapılması düşünülse de bu düşünce hayata
geçirilmemiştir. 1984 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından hanın tüm
restorasyon işlemleri yapılmış ve günümüzdeki halini almıştır.
Suluhan Çarşısı’nda Ne Yapılabilir?
Suluhan Çarşısı tam 40 senedir el yapımı hediyelik eşya
satıcılarından takıcılara, çiçekçilerden bebek süslerine kadar pek çok iş
koluna ev sahipliği yapmaktadır. İstanbul’da böyle tarihi hanların sayısı
Ankara’ya göre daha çoktur. Ankara’da bu tip yerlerin sayısı azdır ve Suluhan
da bunların başında gelir. Tarihin büyük keyif veren havası içerisinde çeşitli
takı, tespih, kutu, cam malzeme, hediyelik eşya ve benzeri değişik malzemeleri istemediğiniz
kadar bol çeşit ile bulabileceğiniz tarihi bir yerdir. Aynı zamanda bu tarihi
yer içerisinde çay, kahve içebilir karnınızı doyurabilirsiniz. Burada kaliteli
yemekler yapan birkaç yemek mekanı da yer almaktadır. Yorulursanız
dinlenebileceğiniz birkaç yer de mevcut.
Eğer Ankara’da yaşıyorsanız ve kına gecesi, doğum günü,
doğum kutlaması, nişan gibi organizasyonlardan birini yönetecekseniz Suluhan
Çarşısı sizin için iyi bir alternatif olabilir. Bundan 500 sene öncesinde
Suluhan yine bir iş merkeziydi ve günümüzde yine iş merkezi olarak kalıcılığını
sürdürmektedir. Tarihi handa izinsiz bir tek çivi bile çakılmıyor, korunması
yönünde titizlikle hareket ediliyor.
Suluhan Yangını
1900’lü yılların başında Ulus sürekli olarak bir gelişimin
içindeydi. Suluhan Çarşısı bu gelişime ayak uydurmakta zorlanıyordu. 1929
senesinde ise Tahtakale yangını çıktı. Bu yangın ile de Suluhan ve çevresi yok
olma noktasına kadar geldi. Bu yangın Suluhan Çarşısı adına büyük bir yıkım
demekti. Bu duruma kayıtsız kalamayan Vakıflar Genel Müdürlüğü; bu asırlık
çınarın korunmasında en önemli faktör olarak yer aldı ve hanı unutulmaktan
kurtardı.
Mimari Özellikleri
- Suluhan Çarşısı’nın iki cephesi ve iki avlusu
bulunmaktadır. - Cepheler kuzey ve güneye bakmaktadır. Hana giriş
kuzey cephe tarafındandır. - Girişin yapıldığı bölümde bir çıkıntı vardır ve
giriş kapısı dikdörtgen biçimli taç kapıdan oluşmaktadır. - Avlulardan bir tanesi kare planlıdır.
- Avlulara bakan cepheler 2 kattan oluşmaktadır ve
avluların arkasında da sundurmalar yer alır. - Hanın alt katında bir pencere, bir kapı ve 30
adet mekân bulunur. - Üst katta ise yine pencere, kapı ve 32 adet
mekân bulunur. - Avluda şadırvanlar yer alır. Şadırvanın dört
köşesindeki ayakları üzerinde oturulmuş bir de mescit vardır. - Avlular arasındaki geçiş güneydeki bir koridor
ile sağlanır. - Kuzeybatı köşesinde bir hamam bir de dikdörtgen
biçiminde bir mekân yer alır. Bu yapıların daha sonrada eklendiği
düşünülmektedir.
Çevrede Gezilebilecek Diğer Yerler
Anadolu Medeniyetleri Müzesi
Ankara’nın Ulus semtinde bulunan Anadolu Medeniyetleri Müzesi arkeoloji ve tarih müzesidir. Bu müzede Anadolu’dan kalan tarihi eserler, kronolojik bir şekilde sergileniyor. Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yer alan eserler Anadolu’da yapılan çeşitli ve detaylı arkeolojik kazılar sonucunda elde edilmiştir. Suluhan Çarşısı’na 550 metre kadar uzaklıkta yer alır.
Ankara Kalesi
Ankara’nın sembol yerlerinden bir tanesidir. İçerisinde pek çok tarihi yapı, kahvehaneler yer alır. Ankara’yı panoramik bir şekilde izleyebileceğiniz yerdir. Kaleiçi Mahallesi'nde bulunan eski Ankara evleri, sur duvarları ile çevrili dar ve dik bir alanda konumlanmıştır. Suluhan Çarşısı’na 900 metre kadar uzaklıkta yer alır.
Gökyay Vakfı Satranç Müzesi
Severek gideceğiniz, keyifli vakitler geçirebileceğiniz oldukça hoş kültürel bir müzedir. İçerisinde pek çok satranç takımları yer alır. Eğer santranca özel bir merakınız varsa bu müzeyi mutlaka ziyaret etmelisiniz. Suluhan Çarşısı’na 900 metre kadar uzaklıkta yer alır.
Samanpazarı Saraçlar Çarşısı
Eski Ankara denince akla ilk gelen yerlerden bir tanesidir. Tıpkı Suluhan Çarşısı gibi tarihi bir çarşıdır. İçerisinde pek çok otantik eşya satılmaktadır. Esnafları çok cana yakın, naif insanlardır. Yokuşu insanı çok yorsa da gidilmeye değer bir atmosferi vardır. Suluhan Çarşısı’na 500 metre kadar uzaklıkta yer alır.
Ulaşım
Toplu Taşıma;
- Kızılay
– Güvenpark üzerinden 456, 481, 530-5 numaralı EGO otobüslerinden birine
bininiz. Ulus Meydan’da inip 450 metre kadar yürüdüğünüzde Suluhan Çarşısı’na
ulaşacaksınız.
Özel Araç;
- Gazi
Mustafa Kemal Bulvarı üzerinden ilerleyip Kazım Karabekir cd ve İstanbul cd
rotalarını izleyiniz. Teğmen Kalmaz cd üzerinden sağa dönüp 450 m kadar
ilerledikten sonra çarşıyı sağınızda göreceksiniz.
Giriş Saatleri ve Günleri
- Pazar günleri kapalıdır.
- Kalan günlerde 8.30 – 19.30 saatleri arasında
açıktır.
Harita ve Konum Bilgisi