Karadeniz Bölgesinin en çok merak edilen şehirlerinden birisi de Trabzon’dur. Her yıl binlerce turist ağırlayan Trabzon hem tarihi hem de doğal güzellikleri ön plana çıkan şehirdir. Trabzon limanının Anadolu’nun en eski limanlarından birisi olduğunu görüyoruz. Şehirde ilk yerleşim M.Ö 9 yüzyıl gibi başlamıştır. Sinop bölgesinden gelen Yunan Koloniciler Trabzon’da bir kent meydana getirerek bu güzelliklerin ortaya çıkmasını sağlamıştır.
Trabzon, son yıllarda turizm alanında adından sıklıkla bahsettirmektedir. Bölge genel olarak Mayıs ayı gibi ziyaretçi almaya başlar, kar düşene kadar turist almaya devam etmektedir. Özellikle yazın gelmesi ile beraber Trabzon yaylarının her birinde festivaller başlar, bölgede eğlence hiç eksik olmaz. Bu yazımız içerisinde Trabzon gezilecek yerler listesi oluşturmaya çalıştık. Bu liste ile beraber artık kendinizi daha güvende hissedeceksiniz.
Sümela Manastırı
Trabzon denilince akla ilk gelen yer Sümela Manastırıdır. Trabzon Gezilecek Yerler listenizin ilk sırasında olması gereken bu manastır, tarih boyunca her dönem önemli olmuştur. Sahip olduğu güzelliklerden dolayı her yerli hem de yabancı turistlerin gözdesi konumuna gelmiştir.
Sümela Manastırının M.S. 365 ile 395 yılları arasında inşa edildiği biliniyor. Maçka’da bulunan Altındere Vadisi sınırları içerisinde bulunan bu dini yapı Hristiyanlar için oldukça önemlidir. Bölgede bulunan Hristiyanlar, dışarıdan gelen saldırılardan kendilerini korumak için bu mabedi yapmışlardır.
Sümela Manastırı 14. Yüzyılda da aktif olarak kullanılmış bir yapıdır. Türkmenlerden gelen saldırılardan korunmak isteyen kişilerin de burada saklandığı görülüyor. Sümela’ya çıktığınızda harika bir vadi manzarası sizleri bekleyecektir. Kapadokya benzeri mimari stillerin kullandığı manastırın belirli bölümleri ziyarete açıktır. Yüze yakın merdiven çıkarak ulaşacağınız Sümela Manastırı, tarihe karşı ufak bir yolculuk yapmanıza olanak sağlar.
Ayasofya Müzesi
İstanbul’da bulunan Ayasofya Camisinin bir benzeri ama biraz daha küçüğü Trabzon’da yer almaktadır. 1250 yılında yapımına başlanan Ayasofya Müzesi’nin tamamlanması 10 yıl kadar sürmüştür. O dönemlerde İstanbul Latinler tarafından işgal edilmiştir. Bunun sonucunda Komnesos Ailesi Trabzon’a gelerek burada im imparatorluk kurduklarını görüyoruz. Ayasofya Kilisesi de tam da bu dönemde, I. Manuel tarafından inşa ettirilmiş önemli bir yapıdır.
Trabzon, Fatuh Sultan Mehmed’in 1461 yılında fethedilmesi ile beraber manastırın kontrolü de Osmanlı’ya geçmiştir. 1584 yılına kadar kilisenin faaliyetleri devam etmiştir. Ancak; 1584 yılında Kürt Ali Bey manastırın camiye dönüştürülmesini istemiştir. Genç Bizans döneminin en iyi mimari özelliklerinden birisi olan Trabzon Ayasofyası, 1964 yılından bu yana müze olarak kullanılmaktadır.
Trabzon Kalesi
Trabzon’un Araklı ilçesinde yer alan Trabzon Kalesi, Fatih Sultan Mehmet tarafından inşa edilmiş bir kaledir. Fatih, kaleyi şehri savunabilsin diye inşa ettirmiştir. Aslında burada Bizans döneminde kullanılan ancak yıkılmış bir kalenin temelleri bulunuyordu. Hatta tarihi moloz taş kalıntılar toplanarak inşa edilen Trabzon Kalesinin 3 bölümden oluştuğunu görüyoruz. Aşağı Hisar, Yukarı Hisar ve Orta Hisar olmak üzere kalenin 3 bölümden oluştuğunu görüyoruz.
Trabzon Kalesi Karadeniz’i bütünü ile görebilecek bir konumdadır. Bu nedenle denizden gelebilecek tüm saldırıları önleyebilecek şekilde inşa edilmiştir. Kale içerisinde daha sonradan inşa edilmiş idari yapı binalarını ve kiliseleri görebilirsiniz. Kalenin hala birçok bölümünün ayakta olduğunu ve birçok bölümünün ziyaret edildiğini söyleyebiliriz.
Yaylalar
Trabzon doğa güzellikleri ile kendisini dünyaya ispatlamış bir şehirdir. Trabzon içerisinde görmeniz, ziyaret etmeniz gereken çok fazla yayla bulunmaktadır. Bu yaylalarda kamp faaliyetleri yürütebilir, doğa yürüyüşlerine katılabilir, kuş gözlem evlerinde kuşları izleyebilir, doğa fotoğrafı çekebilme fırsatına sahip olabilirsiniz. Trabzon’un en popüler yaylaları genellikle Tonya ve Maçka ilçelerinde bulunmaktadır.
Özellikle Uzungöl, Trabzon’un en popüler yaylarından birisidir. Trabzon’da geçireceğiniz tatil sırasında temiz hava, doğa ve kuş sesleri ile dolu bir gün geçirmek istiyorsanız bu yaylalar en doğru tercih olacaktır. Artık her yaylada Karadeniz yöresine özgü hediyelik eşya satan doğal yerler bulabilmek mümkündür.
Uzungöl
Trabzon’un Çaykara ilçesinde bulunan Uzungöl, Türkiye’nin en popüler yaylarından birisidir. Bu yayla; Haldizen Deresinin ön bölümüne düşen kayalıkların dereyi tıkaması sonucunda oluşmuştur. Sık ormanların bulunduğu Uzungöl hem bir tabiat parkı hem de doğal sit alanı olma özelliğine sahiptir. Uzungöl'ün tamamı özel koruma çerçevesine sahip kontrolsüz yapılaşmanın önüne geçilmiştir.
Trabzon Gezilecek Yerler listelerinin vazgeçilmez öğelerinden birisi olan Uzungöl, doğada vakit geçirmek isteyenlerin tek uğrak noktasıdır. Uzungöl’e gittiğinizde kesinlikle sabah kahvaltısı yapmanızı öneririz. Tamamen doğal, organik ürünlerden hazırlanan kahvaltı size büyük bir enerji verecektir.
Vazelon Manastırı
Vazelon Manastırı Trabzon’un Maçka ilçesinde yer almaktadır. İlçe merkezine 8 kilometre uzaklıkta olan bu manastırın M.S. 270 yılında inşa edildiği düşünülüyor. Yeşillikler arasında gizlenmişçesine bir görünüm sergileyen Vazelon Manastırına acenteler tarafından düzenlenen turlarla gidebilirsiniz. Bu dönem, aktif olarak kullanıldığı dönemde çok yüksek gelirler elde ediyormuş. Hatta; bu manastırdan elde edilen gelirlerin bir kısmı Sümela Manastırının inşasına bağışlanmıştır.
Vazelon Manastırı günümüzden 100 yıl öncesine kadar aktif olarak kullanılıyordu. 1922 yılında çıkarılan mübadele kararı sonrasında terk edilmiştir. Manastırın en üst bölümünde bulunan kilisede günümüze kadar ulaşmayı başarmış freskleri inceleyebilirsiniz.
Boztepe
Trabzoon kent merkezine 3 kilometre kadar uzakta olan Boztepe, eşsiz bir Karadeniz manzarasını ayaklarınıza seriyor. Buraya çıktığınızda neredeyse tüm Trabzon’un ayaklarınızın altında olduğunu göreceksiniz. Boztepe’ye çıkmak oldukça kolaydır. Şehir içi ulaşım araçları üzerinden buraya kısa sürede gelebilirsiniz. Boztepe’de bulunan Çay bahçeleri üzerinden soğuk ya da sıcak içecek olarak günü daha serin daha çekici hale getirebilirsiniz.
Atatürk Köşkü
Trabzon Gezilecek Yerler listemiz devam ediyor! Şimdiki durağımız ise Soğuksu bölgesinde bulunan Atatürk Köşkü Müzesidir. 1890 yılında Konstantin Kabayanidis tarafından yazlık ev olarak inşa edilen bu köşk, bulunduğu bölgeye hakim bir sırt üzerinde yer almaktadır. Atatürk Köşkünü ziyaret ettiğinizde köşk etrafında oldukça gösterişli bir çam korusu bulunduğunu göreceksiniz. Yapı, yapıldığı dönemdeki Avrupa mimarisini tamamen gözler önüne seriyor. Köşkün mülkiyeti 1923 yılında devlete geçtiğinde kullanım hakkı Atatürk’e verilmiştir.
Mustafa Kemal Atatürk, Trabzon ziyaretleri sırasında daima bu köşkte kalmıştır. Atatürk’ün ölümünden sonra köşkün durumu çok fazla tartışılmıştır. 1943 yılında buranın müzeye dönüştürülmesine karar verilmiştir. Atatürk Köşkünü ziyaret ettiğinizde Atatürk’ün kişisel eşyalarını, 1900’lü yıllarda kullanılan mobilyaları görebilirsiniz.
Peristera Manastırı (Kuştul Manastırı)
Trabzon’un Maçka ilçesinde yer alan Peristera Manastırı, bölgenin en çok ziyaret edilen turistik yerlerinden birisidir. 752 yılında yapıldığı bilinen manastır, 1203 yılında tamamen yağmalanarak kullanılamaz hale getirilmiştir. 1393 yılında tamir edilerek yeniden ibadete açılan manastır, tarihi boyunca 3 kez büyük inşa sürecinden geçmiştir. Günümüzde manastırın sadece çok az bir bölümünün ayakta olduğunu görüyoruz.
Peristera Manastırı ile ilgili kayıtlara baktığımızda kilisenin haç planlı olduğunu görüyoruz. Ancak mağara kısımlarına girildiğinde buranın aynı zamanda bir yerleşim bölgesi olarak kullanıldığını da görüyoruz. Manastırı tamamen gezebilirsiniz ancak mağara odalara girmek için rehberli turlara gereksinim olduğunu bilmeniz gerekmekte.
Çal Mağarası
Trabzon’un Düzköy ilçesinde bulunan Çal Mağarası, bölgedeki en saklı güzelliklerden birisidir. 2000 yılında keşfedilerek turizme kazanıdırlan bu mağara 2003 yılından bu yana ziyarete açık durumdadır. Mağaranın içerisinde küçük ölçekte bir akarsu bulunduğunu, mevsimlere göre değişen bir su akışı olduğunu söyleyebiliriz. Çal Mağarası aynı zamanda Dünyanın en uzun 2. mağarası olarak da tescillenmiştir. Mağaranın turizme kazandırılması ile beraber etrafına çok fazla konaklama ve yeme içme merkezi açıldığını söyleyebilirz.
Bedesten
Trabzon kent merkezinde bulunan Bedesten’in tam olarak hangi tarihlerde inşa edildiği bilinmiyor. Ancak tarihi kayıtlara baktığımızda Sultan Selim’in annesi tarafından 1512 yılında kaleme alınan “İmaretler” listesinde Trabzon Bedesten’in de yer aldığını görüyoruz. Bu nedenle Bedesten’in 1461 ile 1512 yılları arasında inşa edildiği düşünülüyor.
Trabzon’da bulunan Bedesten’in Anadolu’daki birçok şehirde eşi ve benzeri bulunuyor. Kare plana sahip olan Bedesten’in 4 fil ayağı sayesinde bu zamana kadar ulaştığı düşünülüyor. Aynı zamanda estetik bir görünüm kazandıran bu ayaklar, Osmanlı mimarisinin gizli sırlarını ziyaretçilere gösteriyor. Trabzon Bedesten çarşısının hala aktif olarak kullanıldığını görebilirsiniz. İçerisinde yöresel hediylik eşya dükkanları ile beraber restoran ve çeşitli dükkanlar yer alıyor.
Altındere Vadisi Milli Parkı
Altındere Vadisi Milli Parkı, Trabzon’un en zengin doğa güzelliklerini içerisinde barındıran muazzam bir ortamdır. Doğu Karadeniz bölgesinde çok az örneği bulunan bu milli parkın en gözde yeri tabii ki Sümela Manastırıdır. Altındere Vadisi Milli Parkının toplamda 4,800 hektarlık bir alan üzerine kuruludur. Milli park içerisinde kampçılık, trekking, balıkçılık, dağcılık, doğa araştırması gibi faaliyetler yürütülmektedir.
Altındere Vadisi Milli Parkının bütünü ile koruma altına alındığını görüyoruz. Milli park içerisindeki yaylalarda konaklama sadece yaz aylarında olup kısa süreli olmaktadır. Kontrollü olarak yapılan kamp faaliyetlerinde her türlü koruma önleminin alındığını göreceksiniz. Aynı zamanda Orman ve Su İşleri Bakanlığı tarafından işletilen bir adet tesis ziyaretçilerin ihtiyaç duyabileceği tüm içeriğe sahiptir.
St. Anna Kilisesi (Küçük Ayvasıl Kilisesi)
Trabzon’un en eski yapılarından birisi de St. Anna Kilisesidir. Küçük Ayvasıl Kilisesi olarak da bilinen bu yapı 7. yüzyılda inşa edilmiştir. Trabzon kent merkezinde bulunan kilisenin günümüze kadar sapasağlam bir şekilde geldiğini görüyoruz. 1923 yılına kadar aktif bir şekilde kullanılan kilise, mübadele ile beraber terk edilmiştir.
1923 yılından sonra mülkiyeti Trabzon Büyükşehir Belediyesine geçen St. Anna Kilisesi, belirli bir süre maalesef incir deposu olarak kullanılmıştır. Bakımsızlıktan ötürü birçok bölümünü kaybeden kilise hala o gizli güzelliğini korumaya devam ediliyor. Trabzon merkeze kadar gelmişken en azından buraya uğramanızı öneriyoruz.
Forum Trabzon AVM
72,000 kilometrekarelik bir alan üzerine kurulmuş olan Forum Trabzon AVM, kent merkezinin biraz kuzeydoğusunda, Karadeniz Teknik Üniversitesinin kampüsü içerisinde yer almaktadır. Genelde alışveriş konusunda birçok kişi Bedesten’e gider. Ancak; Bedesten haricinde alternatif bir yer arıyorsanız Forum Trabzon AVM’ye gelebilirsiniz. Burada hem Türkiye’nin hem de dünyanın önde gelen birçok trend markası, yeme ve içme dükkanları bulunmaktadır. Aynı zamanda sinema, çocuklar için etkinlik alanlarının da bulunması, buranın tercih edilmesine olanak sağlıyor.
Trabzon Müzesi
Trabzon Müzesi olarak kullanılan yapı 1900’lü yılların hemen başında kişisel kullanım için inşa edilmiştir. Trabzon’da yaşayan banker Kostaki Teophylaktos tarafından inşa ettirilen bu konak, 1917 yılında iflas etmesi ile beraber birçok kişiye devredilmiştir. 1988 yılına kadar çok farklı amaçlar ile kullanılan yapı, en sonunda terk edilmiştir.
2000 yılında restorasyon çalışmalarının başladığı müze 2001 yılında halk ziyaretine açılmıştır. İçerisine Trabzon yöresine ait arkeoloji ve etnografya eserlerinin yer aldığı müzeyi Trabzon Gezilecek Yerler listenize dahil etmenizi öneriyoruz.
Zağnos Vadisi Parkı
Trabzon kent merkezinde yer alan Zağnos Vadisi Parkı, kentsel dönüşüm sonrasında hayata geçirilmiş bir projedir. Vadi içerisinde birçok yapay havuz, bitki peyzajları, ağaçlar, özel oyun ve etkinlik alanları bulunmaktadır. Park içerisinde hem piknik yapabileceğiniz alan hem de çay bahçesi olarak kullanabileceğiniz özel alanlar bulunmaktadır.
Garester Yaylası
Doğu Karadeniz bölgesinin en düzenli yaylarından birisi de Garester Yaylasıdır. Oldukça güzel bir konumda olan bu yaylanın tertemiz bir havası bulunmaktadır. Sarp yamaçta kayalıkların ucunda olan yayla Uzungöl’e benzer bir görünüşe sahiptir. Yayla turizme açık olsa da asıl gelirini hayvancılık üzerinden elde etmektedir.
Düzköy (Haçkoy Obası) Yaylası
Trabzon kent merkezine 40 kilometre olan Düzköy Yaylası, Düzköy ilçesine de 12 kilometre mesafededir. 1,784 metre rakıma sahip olan bu yaylada tüm alt yapı hizmetlerinin tam olduğunu göreceksiniz. Bunun yanı sıra kır kahvesi, bakkal, manav, fırın, kasap gibi hizmet binaları da bulunmaktadır. Yayla içerisinde aynı zamanda konaklama yapabileceğiniz yer de bulunmaktadır. Karadeniz yöresine ait kahvaltı, akşam yemeği yiyebileceğiz organik yerlerde bulunmaktadır.
Kızlar Manastırı
Trabzon - Hamsiköy yolu üzerinde yer alan Kızlar Manastırı, bölgenin en eski ibadet merkezlerinden birisidir. Manastır isminin neden Kızlar olduğunu, buraya ilk olarak kimlerin geldiği, manastırın kimler tarafından inşa edildiği bilinmemektedir. Kızlar Manastırı yapı olarak Sümela Manastırı ve Vazelon Manastırlarının bir minyatürüdür. Manastırı ziyaret ettiğinizde taş bölümlerin günümüze kadar ulaştığını göreceksiniz. Manastır orta çağ görüntüsü sunsa da tahminlere göre 1850’li yıllarda inşa edilmiştir.
St. Eugenius Kilisesi
Trabzon Gezilecek Yerler listemizin son sırasında St. Eugenius Kilisesi yer alıyor. Tabakhane Deresi içerisinde yer alan bu kilisenin 13. Yüzyılda inşa edildiğini düşünüyoruz. Günümüze kadar sağlamlığını koruyan yapı İstanbul fethinden sonra camiye dönüştürülmüştür. İsmi St. Eugenius Kilisesi olsa da yerel halk burayı Yeni Cuma Camii olarak bilip bu şekilde kullanmaktadır.