Ankara'nın Altındağ ilçesinde yer alan, tarihi bir öneme sahip olan, mimarisi ile göz dolduran Hacı Bayram-ı Velî Camii Hicri 831 yılında inşa edilmiştir. İnşa ediliş amacı ilk olarak Zaviye olsa da daha sonra cami olarak kullanılmaya başlanmıştır. Caminin mimarı Mimar Mehmet Bey, 1400'lü yıllarda yaşamış ancak hakkında daha fazla bir bilgi bulunmamaktadır. Ankara’da yer alan camiler arasında en düzenli ve en büyük olanı burasıdır. Manevi huzuru bakımından oldukça müstesna bir havası var.
Hacı Bayram-ı Velî Camii ’nin Tarihçesi
Hacı Bayram Cami, adını Bayram-ı Tarikatı kurucusu olan Numan-bin Koyunluca Ahmet’ten (Hacı Bayram Veli) alıyor. Hacı Bayram Veli ayrıca bir mutasavvıf şairidir. Ankara ve Bursa’da eğitimini tamamlayan Hacı Bayram Veli, Şam ve Hicaz’da 3 yıl geçirip tekrardan kente dönüyor. 1429 yılında ise vefat ediyor. Caminin bahçe bölümünde 18. yüzyıla ait Osman Fazıl Paşa türbesi de yer almaktadır.
-
Hacı Bayram Türbesi - 1930 -
Hacı Bayram Camii - 1929
Bu yapının planı sekiz gendir ve duvarları da kubbeyle örtülüdür. Ayrıca Hacı Bayram Külliyesinde Bizans Dönemine ait Augustus Tapınağı yer alır. Bu yapı Osmanlı Döneminde Akmedrese adını alarak dini eğitim verilmeye başlamıştır. Hacı Bayram-ı Velî Camii'ninde inşa tarihinden Cumhuriyet Dönemine kadar yapılan restorasyonların tümü aydınlatılamamıştır. Ancak çeşitli kaynak ve kitabelerden bazı bilgiler edinilmiştir. Evliya Çelebi’ye göre Hacı Bayram-ı Velî Camii'ninde mimarı Mimar Sinan’dır. Bu iddiayı Ch. Texier de desteklemektedir.
Hacı Bayram-ı Velî Camii’nin Tasarımı
Hacı Bayram-ı Velî Camii 'ninde karakteristik özelliklerine bakıldığında günümüz teknolojileri ve projeleri ile inşa edilmiş camilerden oldukça farklı olduğunu anlıyoruz. Hacı Bayram Camisi’nin tasarımı 17. ve 18. yüzyıllarında inşa edilmiş camiler ile aynı özellikleri taşır.
- Plan olarak uzunlamasına bir dikdörtgen biçimindedir ve kuzey güney cephelerindeki cemaat yerleri sonradan yapılan restorasyonlar ile eklenmiştir.
- Caminin güneydoğu cephesinde kare biçiminde taş kaideli, silindir biçiminde tuğlalar ve 2 şerefeli minareler yer almaktadır.
- Güneye bakan son cemaat kısmında sülüs ile yazılmış kelime-i tevhit bulunmaktadır.
- İç mekânın neredeyse tamamı ahşap tavan ile örtülmüştür.
-
Cami İçi
- Tavanın orta kısmında yer alan altıgen biçimine sahip büyük rozet çiçekler ile 6 sıra boyunca dizilmiştir. Bu rozetin boyut olarak kısmen daha küçüğü kadınlar mahfilinin tavanında da yer almaktadır.
- Caminin iç mekanındaki tavan pervazlarında çiçek desenleri yer almaktadır ayrıca bu desen yine kadınlar mahfilinde de bulunmaktadır.
- Camide yer alan alt pencereler dikdörtgen olup parmaklıkları demirdendir.
- Üst pencereler ise sivri kemerlidir ve çiçek desenleri ile süslenmiştir.
- İç mekânın birçok cephesinde kullanılan çini desenleri üst pencerelere kadar uzanmaktadır.
Hacı Bayram-ı Velî Camii İçerisinde Neler Var?
-
Numan-bin Koyunluca Ahmet’in Yani Hacı Bayram'ın Türbesi
- Hacı Bayram-ı Velî Camii’nin içerisinde Numan-bin Koyunluca Ahmet’in yani Hacı Bayram'ın türbesi vardır.
- Ayrıca bahçesinde Osman Fazıl Paşa'nın sekizgen bir yapı altında türbesi mevcuttur. Bu yapı bir kubbe ile örtülmüştür. Daha sonra Osman Fazıl Paşa'nın sandukası aile mezarlığına götürülmüştür.
- Cami çevresinde buranın tanıtımının yapıldığı filmler ve sergi alanları mevcuttur.
- Cami avlusu oldukça geniştir. Yemek yerleri, kahvaltı salonları mevcuttur.
- Cami çevresinde hediyelik eşya satan yerler ve alt katında pasajlar yer almaktadır.
Hacı Bayram-ı Velî Camii İçin Notlar
-
Hacı Bayram-ı Veli Camisi ve çevresindeki farklı kültürlere ve dönemlere ait eserler, Ankara'nın en önemli kültür hazineleri olarak yerli ve yabancı misafirlerini ağırlıyor.
- Türbe ve cami girişleri günün neredeyse her
saatinde oldukça kalabalık. - Her gitmenizde cami avlusunda ya da türbe
içerisinde şekerleme benzeri şeyler ikram edenlerle karşılaşma ihtimaliniz
oldukça yüksek. - Otopark yerleri pek düzenli denemez. Bunun
sebebi Ulus’un konumundan da kaynaklanıyor. Otoparka park ettiğiniz aracı
çıkarana dek baya uğraşmanız gerekebiliyor. - Caminin alt katında Gül Baba Türbesi de yer
alıyor. Gitmişken orayı da görmekte fayda var. - Tuvaletlerin çok bakımlı olduğunu söylemek
imkânsız. Ancak günlük binlerce ziyaretçi alıyor, bu bakımdan düşünüldüğünde
normal de gelebiliyor. - Her cuma günü sabah namazı programları yapılıyor
ve sonrasında ikramlar sunuluyor.
-
Cami Avlusu
Ulaşım
Toplu Taşımalar Aracılığıyla;
- Kızılay’dan metroya binerek Ulus’ta inmelisiniz. Ulus Meydanı’ndan camiye doğru 10-15 dakika kadar yürüdüğünüzde ulaşmış olacaksınız.
- Kızılay’dan 413-3 otobüsüne binerek 20 dakika içerisinde camiye ulaşabilirsiniz.
- Koru’dan 347 numaralı otobüse binerek yaklaşık 50 dakika içerisinde camiye ulaşabilirsiniz.
- Gülhane Askeri Tıp Akademisi’nden (GATA) 203-3 numaralı otobüse binerek yaklaşık 20 dakika içerisinde camiye ulaşabilirsiniz.
- Diyanet İşleri Başkanlığı Ahmet Hamdi Akseki Camii konumundan Hacı Bayram-ı Velî Camii’ne gitmek için 163-3 numaralı otobüsü kullanabilirsiniz. Yaklaşık 40 dakika kadar mesafededir.
Özel Araç Aracılığıyla;
- Atatürk Bulvarı’nı kullanarak Ulus Meydanı’na
ulaşmalısınız. Daha sonra Anafartalar çarşısından Hisar caddesine çıkmalısınız.
Buradan sonra cami 5 dakika yürüme mesafesindedir.
Giriş Günleri ve Saatleri
- Haftanın her günü ve her saati açıktır.
Harita ve Konum Bilgisi
Hacı Bayram, Sarıbağ Sk. No:13, 06050 Altındağ/Ankara