Orta Karadeniz Bölgesinde yer alan Çorum, 2020 yılı
verilerine göre 530,864 nüfusa sahiptir. Geçimini sanayi, ticaret, tarım ve
hayvancılık ile sağlayan Çorum, leblebisi ile tüm dünyaya adını duyurmuştur.
Antik dönemden bu yana yerleşim yeri olarak kullanılan bu şehirde sayısız
turistik yer bulunuyor. Çorum gezilecek yerler listemize genel olarak
baktığınızda gezilecek yerlerin daima antik dönemlere ait olduğunu
göreceksiniz. Gezi rehberinize öncülük edebilecek bu rehber;
Hattuşaş
Hitit imparatorluğunun başkenti Hattuşa, Çorum kent
merkezine oldukça yakın bir yerde yer almaktadır. Oldukça eski bir yerleşim
yeri olan Hattuşaş Antik Kenti, M.Ö 17 ile M.Ö 13. yüzyılları arasında
başkentlik yapmıştır. 1834 yılına kadar gizli kalmayı başaran bu kent, yapılan
arkeoloji kazı çalışmaları sırasında ortaya çıkan bu kent, 1986 yılında UNESCO
Dünya Kültürel Miras Listesine dahil edilmiştir. Anadolu'nun en eski, en iyi
yerleşim yerlerinden birisi de burasıdır.
Çorum Müzesi
Müze gezmelerinden keyif alan birisiyseniz Çorum’a
geldiğinizde bu müzeyi de gezmenizi öneririz. Hattuşaş Antik Kenti üzerinde
yapılan kazı çalışmalarında çıkarılan eserler müze içerisinde Boğazköy Müzesi
içerisinde sergilenmektedir. Alacahöyük Tarihi Milli Parkında yapılan kazı
çalışmaları sırasında elde edilenler ise müze içerisindeki Alacahöyük müzesi
içerisinde sergilenmektedir.
Çorum Kalesi
Binlerce yıllık geçmişi bulunan Çorum Kalesi, Çorum'da
uğramanız gereken noktalardan birisidir. Kent merkezi içerisinde yer alan
kalenin surları birçok olaya rağmen ayakta kalmayı başarmıştır.
İskilip Kalesi
Çorumun ilçelerinden olan İskilip, Osmanlı Döneminde büyük
bir gelişme yaşamıştır. Kanuni Sultan Süleyman döneminde inşa edilen İskilip
Kalesinin o güçlü surları hala ayakta kalmaya devam etmektedir. Tarihi
geçmişinden dolayı kısa süreli de olsa kaleyi ziyaret etmenizi öneririz.
Çorum Saat Kulesi
Çorum kent sembollerinden birisi olan Saat Kulesi, hemen
şehrin tam ortasında yer alıyor. Saat Kulesi, II. Abdülhamit'in Muhafız Birliği
Komutanlarından olan Hasan Paşa tarafından hemşerilerine hediyesi olarak
yaptırılmıştır.
Çorum Ulu Cami
Çorum merkezde, Osmancık Caddesinde yer alan Ulu Cami’nin ne
zaman yapıldığı tam olarak bilinmiyor. Tarihçilerin bu konuda birbirinden
farklı düşünceleri olmasından dolayı kimse net bir tarih veremiyor. Ancak
birçok kaynakta Selçuklu Sultanı Alaeddin Keybubat'ın köleleri arasında yer
alan Hayrettin Hızır tarafından yaptırıldığı düşünülmektedir. Selçuklu
döneminin sonuna doğru yapıldığı düşünülen bu caminin mimari açıdan gerçekten
eşi ve benzeri bulunmamaktadır.
Cami minberinin XIII. yüzyıl sonu, XIV yüzyıl başı gibi
yapıldığı görülüyor. Ancak; minberin sonradan mı inşa edildiği, cami ile
bağlantısının ne boyutta olduğu şu an için bilinmiyor. Tahminlere göre başka
bir camide kullanılmak üzere hazırlanan minber daha sonradan Çorum Ulu Camiye
getirilmiştir.
Kargı Yaylası
Çorum yöresine özgü bitki örtüsü ve su kaynağını görmek
istiyorsanız Kargı Yaylasını ziyaret edebilirsiniz. Sonradan inşa edilen
Gökçedoğan ve Aksu göletleri ile bölge daha hareketli hale getirilmiştir.
Göletler içerisine atılan Alabalıklar, balıkçılık sporunun da yapılabilmesine
olanak sağlamıştır.
İskilip Kaya Mezarları
Çorum'un İskilip ilçesinde yer alan Kaya Mezarlarının
Osmanlı Dönemine aittir. Yerden 100 metre yükseklikte yer alan bir kaya
içerisine inşa edilen mezarlığın güney kısımlarında Roma dönemine ait kaya
mezarların yer aldığı görülmektedir. Kaya mezarlarının dikdörtgen, 2 sütunlu
girişi bulunmaktadır.
Sütun başlıklarında bulunan bileziklerde oturur pozisyonda
bekleyen aslan olduğunu görebilirsiniz. Kabartma şeklinde olan aslan dışında
sütunun birinde kılıç diğerinde kadeh bulunmaktadır. Mezar odasına doğru giriş
yaptığınızda 2 adet mezar olduğunu göreceksiniz.
Laçin Kapılıkaya Anıtsal Kaya Mezarı
Çorum günümüzde Anadolu'nun en küçük şehirleri arasında yer
alsa da geçmişte çok önemli yerleşim yerlerinden birisi idi. Kent merkezine 27 kilometre
uzaklıkta yer alan Laçin Kapılıkaya Anıtsal Kaya Mezarı, M.Ö II. yüzyılda inşa
edildiği düşünülmektedir. Engebeli arazı üzerinde bir kayanın burun kısmında
yer alan bu kaya mezarının dönemin en önemli komutanı İkezios'a ait olduğu
düşünülmektedir. Kayalıklardan aşağı doğru merdivenle inmeye başladığınızda
mezar odasını göreceksiniz. Mezar odasının girişinde bulunan kapı üzerinde çok
iyi bir şekilde işlenmiş İKEZİOS yazısını görebilmeniz mümkündür.
Ortaköy İncesu Kanyonu
Ortaköy İncesu Kanyonu, Anadolu'nun en eşsiz
güzelliklerinden birisidir. Çorum'a bağlı Ortaköy ilçesinde yer alan bu
kanyonun kent merkezine olan uzaklığı 60 kilometredir. 12,5 kilometre uzunluğa
sahip kanyonun tek bir giriş ve çıkışı bulunuyor. Her iki yamacında da sarp
kayalıklar bulunan İncesi Kantonu, mevsimine göre rafting yapımına da uygundur.
Bunun dışında bölgedeki en iyi tekking yapılabilecek yer olarak da
gösterilmektedir.
Çorum'un Ortaköy ilçesinde yer alan bu kanyon hem tarihi hem
de doğa güzelliğine sahiptir. Tarih boyunca 8 medeniyetin kontrolünde bulunmuş
olan kanyon içerisinde birçok kabartma, kale kalıntıları ve kaya mezarları
görebilmek mümkündür. Haziran ile Ekim araında kanyonu ziyaret eden misafirler
Kybele kabartmalarını dahi net bir şekilde görebilmekteler. Bu bölgede tarihi
yolculuk yapmamak neredeyse imkansızdır.
Koyunbaba Köprüsü
7 göze sahip olan Koyunbaba Köprüsü, Osmanlı döneme ait bir
eser olduğu düşünülmektedir. Osmanlı Beşlik Sivri Kemer tarzı ile yapılan köprü
oldukça estetik bir görünüme sahiptir. Hem görünümü, hem mimarisi hem de
geçmişi ile köprüyü kesinlikle ziyaret etmenizi öneririz.
Hitit Yolu
Hattuşa Antik Kentinin kazı
çalışmaları sırasında birçok önemli eser gün yüzüne çıkartılmıştır. Yapılan
kazı çalışmaları sırasında antik kente ulaşım yolu olan Hitit yolu da
bozulmayan yapısı ile gözler önüne serilmiştir. Birçok medeniyet ve uygarlığa
ef sahipliği yapan bölge, bizlere geçmişimiz hakkında bilgiler vermekte.
Yazılıkaya Tapınağı
Çorum gezilecek yerlerin genelde bu tarz tarihi yapılar
olduğunu göreceksiniz. Binlerce yıllık geçmişe sahip olan bu topraklar,
Anadolu'nun en eski yerleşim yerlerinden birisine sahip. Hattuşaş Hanedanlığına
ait en etkileyici ve en büyük kutsal mekanı olan Yazılıkaya Tapınağı, bizlere
geçmişteki insanların inançları hakkında bilgi veriyor.
Yazılıkaya Tapınağı açık hava tapınakları kategorisinde yer
alıyor. İçerisinde 90'dan fazla tanrı ve tanrıça, hayvan figürünün yer aldığı
tapınakta duvar kabartmalarının ne denli başarılı olduğunu göreceksiniz.
Belirli bir düzen ve hiyeroglif yazı ile betimlenen duvar yazıları, tapınak
hakkında birçok bilgiyi bizlere sunuyor.
Hattuşaş Antik Kenti
Hitit İmparatorluğunun Başkenti olan Hattuşaş, M.Ö 17.
yüzyıl ile M.Ö 13, yüzyıllar arasında yerleşim yeri olarak kullanılmıştır.
Çorum kent merkezine oldukça yakın olan yerleşim bölgesi oldukça uzun bir süre
keşfedilmeyi beklemiştir. Günümüzde Boğazköy olarak adlandırılan bölge ilk
olarak 1834 yılında keşfedilmiştir. Charles Texier tarafından yapılan kazı
çalışmalarında Anadolu'nun en eski medeniyeti gün yüzüne çıkarılmıştır. UNESCO,
1986 yılında Hattuşaş Antik Kentini Dünya Kültürel Miraslar listesine dahil
etmiştir.
Çorum Merkez
Çorum, Karadeniz'in Anadolu'ya açılış kapısı olarak
gösterilmektedir. Kültür mozaiği bakımından Anadolu'nun en önemli kentlerinden
birisidir. 7,000 yıllık yerleşim geçmişi bulunan bu şehirde her döneme ait
kültürel izler bulabilmek mümkündür. Bu coğrafyada organize olarak ilk devlet
kuran topluluğu Hititliler olduğunu görüyoruz. Başkent olarak seçilen Hattuşaş,
ülkemizin en önemli kültürel değerleri arasında yer alıyor.
UNESCO Dünya Kültürel Mirası Listesinde ülkemizde 9 nadide
parça yer alıyor. Bunlar arasında yer alan Hattuşaş, Anadolu'nun kalbinde
Çorum'da yer alan bu yapı bizlere tarihin en eski dönemleri hakkında bilgiler
veriyor. Hititliler en az Mısır medeniyeti kadar eski ve kültürel değerleri
bakımından zengin bir millettir. Hatta Dünya'nın ilk yazılı anlaşması olan
Kadeş Antlaşması Mısır ile Hititliler arasında imzalanmıştır. Çorum Boğazköy'de
bulunan anlaşma metinleri arkeoloji müzesinde sergilenmektedir.
Veli Paşa Hanı
155 yıllık geçmişe sahip devasa bir eser! Osmanlı döneminde
inşa edilen Veli Paşa Han'ının günümüzde çok az eşi ve benzeri bulunuyor. 2018
yılında yeniden restore edilen han, bölgedeki turizmin büyük oranda arttırıyor.
Yozgat Beylerbeyi tarafından 1865 yılında yaptırılan Veli Paşa Hanı o
dönemlerde Anadolu Oteli olarak adlandırılmakta idi. 1,000 metrekare üzerine
inşa edilen hanın 35 odası bulunuyor. 1914 yılında çıkan yangında büyük bir
bölümü yansa da yeniden yapılan han bugünkü görünümünü alıyor.
Alacahöyük Tarihi Milli Parkı
Son olarak Çorum'da Alacahöyük Tarihi Milli Parkını
gezmenizi isteyeceğim. Hititlilerin dini merkezi olan Alacahöyük içerisinde 13
tane Kral mezarı bulunuyor. Aynı zamanda Sfenksli Kapıları, Hatti Tunç Güneşi
gibi antik dönem eserlerine sahip olan bu yeri listenize kesinlikle dahil edin.
Mustafa Kemal Atatürk'ün talimatları ile başlatılan milli arkeoloji kazılarının
ilk noktası Alacahöyük'dür. Bu nedenle bu bölgenin büyük bir öneme sahip
olduğunu söyleyebiliriz.