Tarih boyunca birçok medeniyete ev sahipliği yapan Batman, Güneydoğu Anadolu Bölgesinin en çok ziyaret edilen yerlerinden birisidir.
2019 itibari ile 620 bin nüfus bulunan şehirde her kültüre ait iz bulabilmek mümkündür. Güneydoğu Anadolu gezi planı oluşturan kişiler için bu yazımız içerisinde Batman Gezilecek Yerler listesi oluşturmaya çalışacağız. Bu liste ile turunuzu daha eğlenceli, bol gezilebilir hale getirebilirsiniz.
Malabadi Köprüsü
Batman ile Diyarbakır yolu üzerinde yer alan Malabadi Köprüsü Batman kent merkezine sadece 7 kilometre uzaklıktadır. Köprü Artukoğluları döneminde, 1147 yılında yapılmıştır. Tarih boyunca çok aktif bir şekilde kullanılan bu köprü, günümüzde pasif hale gelmiştir. Yol üzerine yeni köprü yapıldığı için buranın sadece görsel bir değeri kalmıştır. Malabadi Köprüsü üzerinde hayvan, insan, güneş motifleri bulunduğu görülmektedir.
İmam Abdullah Türbesi
Hasankeyf Köprüsüne doğru gittiğinizde girişte hemen sol bölümde bir türbe olduğunu göreceksiniz. Bu türbe; Hasankeyf savaşı sırasında kahramanca savaşıp hayatını kaybedip şehit olan İmam Abdullah’a aittir. Peygamber Efendimiz Hz. Muhammed’im amcasının oğullarından Caferi Tayyar’ın oğlu olan İmam Abdullah, Batman bölgesinin en çok saygı gören kişilerinden birisidir. Bu nedenle yöre halkının buraya çok sık geldiğini görebilirsiniz.
Hasankeyf Mağaraları
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde bulunan Hasankeyf Mağaraları, şehrin en çok ilgi gören yerlerinden birisidir. Hasankeyf ilçesinin genel olarak Kalkerli bir arazi tipine sahip olduğunu görüyoruz. Kalkerli coğrafyadan dolayı bölgede çok fazla mağara bulunduğunu göreceksiniz. Bu mağaraların bir kısmı doğal yollarla oluşurken bazıları insan eli ile oyularak yapılmıştır. Mağaralar geçmişte insanların evleri olarak kullandıkları alanlar olduğunu görüyoruz.
Hasankeyf Kalesi
Hasankeyf’te bulunan bu tarihi kalenin Fırat Nehri’nin hemen kıyısında bulunduğunu göreceksiniz. Nehirden 250 metre kadar yükseklikte olan bu kalenin Roma döneminde inşa edildiği düşünülmektedir. Romalılar, kaleyi hem bölgeye hakim olmak hem de Sasanilerin saldırılarından korunmak için inşa etmiştir. Romalıların hakimiyeti bölgede sona erse de birçok kale birçok medeniyete hizmet ederek sayısız zaferin kazanılmasında kullanılmıştır.
Hasankeyf Yolgeçen Hanı
Yolgeçen Han’ı “Ben Seyyahım” diyen her birey tarafından gezip görülmesi gereken bir güzelliktir. Hani halk tarafından sıklıkla kullanılan bir tabir vardır; “Burası Yol Geçen Han’ı Mı? Tabiri işte burada, bu mağaradan çıkmıştır. Geçmişte bu mağaraya giren ve çıkanın sayısı hiç belli değildi. Geleni ve gideni belli olamayan bu mağaranın çok ilginç bir yapısı bulunmaktadır. Kale’nin hemen alt bölümünde yer alan bu mağarayı kesinlikle listenize eklemenizi öneririz.
Hasankeyf Ören Yeri
Mezopotamya bölgesinin en eski yerleşim yerlerinden birisi de Batman’ın Hasankeyf ilçesinde bulunan bu ören yeridir. Ören yerine giriş yaptığınızda hem doğal hem de insanların eli ile oluşturdukları sayısız mağara bulunduğunu göreceksiniz. Ören yerini gezmeye başladığınızda karşınıza aynı zamanda derin kanyonlar, vadiler, mağara evler çıkacaktır. Görülmeye değer olan bu güzellikler Kültür Varlıkları tarafından tescillenmiş olup koruma altına alınmıştır. Bölgedeki ilk yerleşimin hangi tarihte olduğu ise şu an için bilinmemektedir.
Zeynel Bey Türbesi
Batman Gezilecek Yerler listesinin ağırlıkla Hasankeyf ilçesi ile dolu olduğunu düşünebilirsiniz. Ancak bu şehrin her bir noktasında ayrı bir güzellik görebilirsiniz. Bu türbede yatan Zeynel Bey aslında Akkoyunlu Hükümdarı Uzun Hasan’ın oğludur. 1243 yılında Akkoyunluların girdiği Otlukbeli savaşında Zeynel Bey hayatını kaybetmiştir. Savaşın sona ermesi ile beraber Uzun Hasan’ın burada oğlu için bir türbe yaptırdığını görüyoruz.
Mor Kiryakus Manastırı
Batman’ın Beşiri ilçesinde bulunan bu manastır tam olarak 365 odaya sahiptir. Hristiyanların Anadolu’daki en eski ibadet yerlerinden birisi olduğu düşünen Mor Kiryakus Manastırı, tahminlere göre 450’li yıllarda inşa edilmiştir. Manastırın geçmişi aslında daha eski dönemlere kadar gitmektedir. Hristiyanlar, bu manstırı aslında ilk olarak II. Yüzyılda Üniversite olarak inşa etmiştir. Daha sonra ibadet merkezine dönüşmesi ile beraber manastır olarak adlandırılmıştır. 1940 yılına kadar aktif olarak kullanılan manastır, din adamları yetiştirme konusunda da oldukça başarılı idi.
1940 yılından sonra mübadele ile beraber bölgede Hristiyan kalmayınca manastır kaderine terk edilmek durumunda kaldı. O döneme kadar durumu çok iyi olan manastır günümüzde maalesef bakımsızlık yüzünden tahrip olmuş durumdadır. Ancak; yakın zamanda yapılan restorasyon sayesinde yeniden açılan manastır içerisinde 200 kiloluk bir çan ile beraber birçok eser sergilenmektedir.
Memikhan Köprüsü
Batman’ın Beşiri ilçesinde yer alan bu köprü, bölgedeki en eski yapımlardan birisidir. Yüzyıllarca bölge halkının hizmetinde kullandığı bu köprü ile ilgili elde maalesef çok fazla bilgi bulunmamaktadır. Kim ya da kimler tarafından ne zaman yapıldığı belli olmayan köprü Malabadi Köprüsüne yapı olarak benzemektedir. Bu nedenle birçok kişi Malabadi ile Memikhan Köprüsünü aynı kişiler tarafından aynı tarihlerde yapıldığını düşünmektedir.
Seyyid Bilal Türbesi
Batman’ın Gerçüş ilçesinde yer alan Seyyid Bilal Türbesi, bölgenin en çok ilgi gören yerlerinden birisidir. Bu türbede yatan kişinin Hz. Muhammed’in torunu Hz. Hüseyin’in soyundan geldiği düşünülmektedir. Yöre halkı tarafından kutsal kabul edilen bu türbe, dini turizmin merkezi konumundadır. Bu nedenle Seyyid Bilal Türbesini gezilecek yerler listesine dahil etmenizi isteriz.
Hıdır Bey Camii
Batman’ın Kozluk ilçesinde bulunan Hıdır Bey Cami, son zamanlarda bir hayli kişi tarafından ziyaret edilmekte. Üzerindeki kitabede yapım tarihi belirtilmemiş olsa da yaptıran kişinin Hıdır Bey olduğu belirtilmiştir. Zamanla minaresi maalesef yıkılmıştır. Çok uzun bir süre ibadethane olarak kullanılan cami, sayısız kez restorasyondan geçmiştir.
İbrahim Bey Camii
Batman Gezilecek Yerler listesinde dini turizme bol miktarda yer verildiğini göreceksiniz. Kozluk ilçesinde yer alan İbrahim Bey Caminin 1705 yılında yaptırıldığını görüyoruz. Cami, Gemen Aşiretinden Murtaza Bey’in oğullarından olan İbrahim Bey tarafından inşa edilmiştir. Cami içerisinde çok fazla, çeşit çeşit süslemeler bulunduğunu göreceksiniz. Caminin içerisinde sürekli bakım ve onarım çalışması yapılsa da doğallığının asla bozulmadığını göreceksiniz.
Hızır Bey Cami
Batman’ın Kozluk ilçesinde yer alan bu cami 1512 yılında inşa edilmiştir. Camiyi inşa ettiren kişilerin Hezo ve Sason Beyi Ebubekir Roşkin Bey’in oğlu Hızır Bey olduğu belirtilir. Oldukça ilginç bir cami olan Hızır Bey’de mimarinin özgün olduğunu görüyoruz. 500 yıllık yapı olduğundan dolayı çok fazla bakım ve onarım görmüştür. Günümüzde durumu oldukça iyi olan caminin ibadete dahi açık olduğunu görüyoruz.
Batman Park AVM
Batman kent merkezi içerisinde yer alan Batman Park AVM, Batmanlı 140 iş insanının ekonomik güçlerini bir araya getirmesi ile inşa edilmiştir. 2012 yılında inşaatı biten alışveriş merkezi, o günden beri Batman halkına eğlence ve alışverişi en iyi şekilde sunmaktadır. Bulunduğu bölgenin en büyük alışveriş merkezlerinden birisi olmasından dolayı genelde birçok kişi gezi listelerine burayı da dahil etmektedir.
100’e yakın yerli ve global mağaza bulunduran AVM, 16 kiosk standı ile teknolojiden de sonuna kadar yararlanmaktadır. İçerisinde bowling, sinama salonları ve çocuk eğlence merkezleri de bulunan Batman Park AVM, boş zamanı değerlendirebileceğiniz ve yöreye özgü hediyelik eşya alabileceğiniz en iyi yerlerden birisidir.
Yıldız Kebir Camii
Batman Kent merkezinde bulunan Yıldız Kebir Cami, şehirde bulunan bazı özel yapılar gibi kim tarafından ne zaman yapıldığı belli değildir. Bu zamana kadar birçok dernek ve kurum tarafından restorasyon gören cami, günümüze kadar sapasağlam bir şekilde gelmeyi başarmıştır. Batman kent merkezinde kısa süreli bir vaktiniz varsa mimarisi oldukça etkileyici olan bu camiye de uğramanızı öneririz.
Hallan Çemi Höyüğü
Batman kent merkezinde yer alan Hallan Çemi Höyüğü, 1990 yılında yapılan arkeoloji kazılarında tespit edilmiştir. Yapılan çalışmalarda bu höyüğün 12 bin yıl önce yerleşim yeri olarak kullanıldığı tespit edilmiştir. Anadolu’nun belki de ilk yerleşim yerlerinden birisi olan höyükte aynı zamanda tarihe ışık tutacak birçok eser de keşfedilmiştir.
On Kemerli DDY Köprüsü
Batman kent merkezinde bulunan On Kemerli DDY Köprüsü, Batman Belediyesi tarafından 1939 yılında inşa edilmeye başlanmıştır. 1944 yılında yapımı biten köprünün II. Dünya Savaşı döneminde tamamlandığını görüyoruz. Yapıldığı dönemin tüm mimari özelliklerini taşıyan bu köprü, Devlet Demir Yolları tarafından tren geçişi için kullanılmaktadır. Bunun yanı sıra bölgedeki insanlar hayvan ve yaya geçii konusunda da köprüyü kullanmaktadır.
El Rızk Cami
Batman’ın Hasankeyf ilçesinde bulunan El Rızk Caminin 1409 yılında inşa edildiğini görüyoruz. Cami; Eyyubi hükümdarı Süleyman tarafından inşa edildiğini görüyoruz. Caminin yapımı üzerinden 600 yıl geçmesinden dolayı birçok kısmı maalesef yıkılmıştır. İnce işçiliğe sahip olan bu caminin ayakta kalan bölümlerini kesinlikle ziyaret etmenizi öneririz.
Rabat Kalesi
Batman’ın Kozluk ilçesindeki gezilecek yerler listemiz daha devam ediyor. Kalenin tam olarak hangi tarihte ve kimler tarafından inşa edildiği bilinmiyor. Ancak; üzerinde yapılan araştırmalarda yapının Bizanslılar tarafından 4. yüzyılda inşa edildiği görülüyor. Bizans mimarisi ve sağlamlığı bulunan bu kale, yapılışı üzerinden 1500 yıl geçse bile hala birçok bölümünü sapsağlam korumayı sağlamıştır. Tarih içerisinde birçok farklı amaçlarda kullanılan kaleye kesinlikle ziyaret etmenizi öneriyoruz.
Kozluk Kalesi
Batman Gezilecek Yerler listemizin son sırasında Kozluk Kalesi yer almaktadır. Kozluk ilçesinde yer alan bu kale Pers Hanedanlığı tarafından 416 yılında dini merkez olarak inşa edildiğini görüyoruz. Yapıldığı dönemlerde Nasturi Piskoposluğunun ana merkezi olan bu yapı, 639 yılında el değiştirmiştir. Daha sonra Müslümanlığın ana merkezi olan bu kale, aktif olarak kullanıldığı dönemde birçok savaşı kazanılmasına olanak sağlamıştır. Yıllar içerisinde birçok kez bakım ve onarımdan geçen kale hala ihtişamını korumaya devam etmektedir.